Doç. Dr. Mustafa Tosun, Cilt Sağlığını Korumak İçin Yaz Aylarında Bilinmesi Gerekenleri Açıkladı

Sivas Cumhuriyet Üniversitesi (SCÜ) Uygulama ve Araştırma Hastanesi Dahili Tıp Bilimleri Bölümü, Deri ve Zührevi Hastalıkları Ana Bilim Dalı'nda görevli Doç. Dr. Mustafa Tosun cilt ve cilt hastalıklarına karşı halka uyarılarda bulunarak, güneş ışınlarının tehlikelerini ve onlardan korunma yollarını açıkladı.

Güneş ışınlarının cilt üzerindeki olumsuz etkileri nelerdir?

Güneşe uzun süre maruz kalınması durumunda lekelenme, güneş yanıkları ve alerjik reaksiyonlar görülmektedir. Bununla birlikte, uzun dönemde ortaya çıkan deri kanserleri yan etkileri arasındadır.

Yaz aylarında en sık görülen cilt problemleri hangileridir?

Mantar enfeksiyonları, terlemeye ve sıcaklığa bağlı artmaktadır. Güneşe bağlı fotokontakt dermatit dediğimiz veya diğer alerjik reaksiyonlar görülmektedir. İsilik olarak bilinen, özellikle çocuklarda gördüğümüz deri lezyonları vücutta artmakta; pişikler ve diğer deri hastalıkları sık görülmektedir.

Güneş kremi seçerken nelere dikkat etmeli, günde bir kere kullanmak yeterli mi? 

Güneş kremi 50 faktör ve üzerini tercih etmemiz gerekir. Piyasada çok fazla sahte ürün bulunmaktadır. Bu yüzden, güvenilir site ve markalardan güneş kreminin alınması önemlidir. Özellikle güneş kremi seçerken içeriğine bakılması dermokozmetik, çinko oksit veya titanyum oksit gibi mineral içerikli ürünlerin tercih edilmesi gerekmektedir. 

Güneş kremini, günde bir kere sürmek yeterli değildir. Güneşe çıkmadan 20 dakika önce sürülmeli ve 3-4 saatte bir tekrarlanmalıdır. Terlersek, yüzümüzü yıkarsak ve denize girersek güneş kremini yenilememiz gerekiyor.

Güneşe aşırı maruz kalmak uzun vadede ne gibi cilt hastalıklarına yol açabilir?

Güneşe uzun süre maruz kalmak, ileri dönemde deri kanserlerine neden olmaktadır. Bu tekrarlayan güneş yanıkları veya tekrarlayan güneş maruziyeti; cilt lekelenmelerine, deri kanserlerine, deri yaşlanmasına, yine alerjik reaksiyonlara uzun sürede neden olmaktadır.

Güneş lekeleri neden oluşur ve nasıl önlenebilir?

Güneş lekelerinin en önemli nedeni, güneş maruziyetidir. Korunmasız dışarı çıkıldığında, epilasyon, lazer veya cildimize işlem yapıldıktan sonra güneş lekeleri oluşmaktadır. Bunun yanı sıra kontrol hapları ve gebelik durumu da ciltte lekelenmeye neden olmaktadır.

Yazın en tehlikeli saatler hangileridir?

Güneşin yeryüzüne en dik geldiği saatler 10.00 – 16.00 arasıdır. En dikkat etmemiz gereken tehlikeli saatlerdir. Bu saatlerde mümkün olduğu kadar dışarıya çıkmamamız, çıkacaksak da gölge yerleri tercih etmemiz ve mutlaka güneş kremi kullanmamız gerekir. Bununla birlikte fiziksel bir koruyucu yani; güneş gözlükleri, şapkalar, şemsiye gibi koruyucuların kullanılması önemlidir. Rahat, açık renkli ve sık dokulu giysiler tercih edilmelidir.

Çocuklarda güneşten koruma nasıl sağlanmalı ve güneş koruyucu kullanımı ne zaman başlamalı?

Bebeklerde 6 aydan sonra güneş kremi kullanılmaya başlanabilir. Çocuklar ve yetişkinlerin kullandığı güneş kremlerinin içerikleri aynı olmadığı için, aynı içeriğe sahip güneş kremleri kullanılmamalıdır. Çocuklara özel dermokozmetik ürünler vardır, onlara yüzde yüz mineral içerikli güneş kremlerinin kullanılması gerekmektedir. Bizler, çocuklara kimyasal içerikli bir güneş kremi kullanmayı önermiyoruz.

Yaz aylarında beslenmenin cilt sağlığı üzerindeki etkileri nelerdir?

Cildimizin sağlığı için, yeterli miktarda su tüketmemiz gerekir. Gün içerisinde en az 2 – 2,5 litre su içmeliyiz. Özellikle A, C, E vitaminlerini içeren sebze ve meyve ağırlıklı beslenmeliyiz. Bu vitaminler antioksidan içerdiği için, kullandığımızda cilt sağlığını desteklemiş oluruz. 

Yazın cilt kanseri riskine karşı nelere dikkat edilmeli?

Güneşe maruziyetin azaltılması ve güneş kremlerinin kullanılması önemlidir. Gün içinde 10.00 ve 16.00 arasında güneşten korunmak önemlidir. Özellikle riski bulunan; küçük yaş grubunda, ileri yaşlarda ve ailede genetik bir cilt kanseri öyküsü varsa çok daha dikkatli olunması gerekir.

Bronzlaşmak sağlıklı mı?

Vatandaşlarımız özellikle solaryuma giderek bronzlaşmak veya güneş altında yanmak istiyorlar ama biz önermiyoruz. Çünkü güneşe maruziyet demek, ileri dönemde cilt kanseri, lekelenme, alerjik reaksiyonlar ve güneş yanıkları demektir. O yüzden bronzlaşmayı veya solaryumu önermiyoruz.

İklim değişikliği ve artan sıcaklıklar cilt hastalıklarında bir artışa neden oldu mu?

Ultraviyole (UV)  ışınları yeryüzüne son dönemde daha fazla ulaşıyor ve güneşe maruziyet daha fazla artıyor. Bununla beraber, kliniğimizde de özellikle gözlemlediğimiz, cilt kanserleri artışı söz konusu. Bunu da son dönemlerde UV ışınlarının yeryüzüne daha fazla ulaşmasına bağlıyoruz. O yüzden özellikle güneşten korunmamız önemli.